TÜBİTAK ve farklı üniversitelerden bilim insanları 2-16 Nisan 2016 tarihleri arasında Antarktika’da araştırmalar gerçekleştirdiler. “2016 Türk Antarktika Bilim Seferi” çalışmalarına katkı sağlamak amacıyla aynı tarihlerde RASAT uydusu ile çalışma bölgelerini de kapsayan görüntüler çekildi.
“En”ler kıtası olarak bilinen Antarktika, Dünya’nın en son keşfedilen kıtasıdır. Hiç bir ülkeye ait olmayan bu kıta “bilim ve barış” için 53 ülkenin imzası ile korunmakta ve bu ülkelerden 29’unun kararları ile yönetilmektedir. Kıta üzerinde 110 civarında istasyon, kamp ve baraka mevcuttur. 2016 Mart-Nisan aylarında gerçekleştirilen ilk Türk disiplinler arası Antarktik bilim seferinin taraflarından Ukrayna karar mekanizması içinde yer alırken; Türkiye gözlemci statüsündedir.
İngiltere tarafından 1996 yılında Ukrayna’ya sembolik olarak 1 pound karşılığı satılan Vernadsky Araştırma İstasyonu, Arjantin Takım Adaları’nın bir parçası olan Galindez Adası üzerindedir. Türk Antarktik Araştırma Seferi 2016 da yine bu istasyon ve çevresinde yapılan araştırmalar ve örneklemelerle başarı ile sonuçlanmıştır.
Kış sezonunda kıta alanı kadar kıta çevresinde deniz buzu oluşmaktadır. Bu deniz buzu alanı Türkiye’nin yaklaşık 20 katıdır. 15 gün aralıkla RASAT uydusu ile alınan görüntüler, bölgenin donma hızını gözler önüne sermektedir. Nisan ayından sonra bu bölgede sıradan bir gemi ile seyir yapmak imkansızken buzkıran gemileri gerekli durumlarda ulaşım sağlanabilmektedir.
Soldaki 20 Nisan tarihli RASAT görüntüsünde %20 buz ile kaplı alan bulunmaktadır. Grase (yağsı buz), pancake (pişi buz) ve brash (çakıl buz) buz tipleri mevcuttur.
Sağdaki 6 Mayıs tarihli RASAT görüntüsünde ise %80 buz ile kaplı alan bulunmaktadır. First year ice (yıllık buz) buz tipi mevcuttur ve bunlar small, medium and large floes (küçük, orta ve büyük parça 20-2000m) tabakaları oluşturmuş durumdadır.
20 Nisan ve 6 Mayıs 2016 tarihli Antarktika RASAT uydu görüntülerini orjinal boyutlarında (30km x 90 km) indirmek için tıklayınız. (40 mb)
20 Nisan 2016 Antarktika, RASAT uydu görüntüsü
5 Mayıs 2016 Antarktika, RASAT uydu görüntüsü
Bilim Seferi ve Antarktika’yla ilgili daha detaylı bilgi için :
2016 Türk Antarktika Bilim Seferi
Yorumları ile katkıda bulunan Doç. Dr. Burcu Özsoy Çiçek ve Özgün Oktar’a (İstanbul Teknik Üniversitesi) teşekkür ederiz.